Moet de werknemer verlof krijgen om te gaan stemmen?

Op 17 maart 2021 vinden de verkiezingen voor de Tweede Kamer plaats. De wet zegt dat de werkgever de werknemer de gelegenheid moet geven om te stemmen. Als dit niet buiten werktijd lukt, kan de werknemer recht hebben op calamiteitenverlof.

Als een werknemer onder werktijd wil gaan stemmen, moet de werkgever hem hier dan vrij voor geven? De Kieswet zegt hierover dat iedere werkgever verplicht is te zorgen dat iedere kiezer die bij hem in dienst is, de gelegenheid krijgt zijn stem uit te brengen, voor zover dit niet kan plaatsvinden buiten de vastgestelde arbeidstijd. De werknemer mag door het stemmen niet meer dan twee uur verhinderd is om zijn werk te verrichten. De werkgever die deze verplichting niet nakomt, kan worden gestraft met een gevangenisstraf of een geldboete. Is het voor de werknemer inderdaad niet mogelijk om buiten werktijd te stemmen, dan kan hij eventueel gebruikmaken van het calamiteiten- of ander kort verzuimverlof.

Calamiteitenverlof bij uitoefening kiesrecht

In Wet Arbeid en Zorg (WAZO) staat dat de werknemer recht heeft op betaald calamiteiten- en ander kort verzuimverlof wanneer hij onder andere geen arbeid kan verrichten vanwege een onvoorziene omstandigheid, of de uitoefening van het actief kiesrecht. In de cao kunnen afwijkende afspraken zijn gemaakt. Doet de werknemer een redelijk verzoek om verlof, dan mag de werkgever dit verzoek in principe niet weigeren. Het is echter de vraag of dit door de ruime openingstijden van de stemlokalen nodig is. Heeft de werknemer de mogelijkheid om buiten werktijd te stemmen, dan hoeft de werkgever het verzoek van de werknemer niet te accepteren. Het calamiteitenverlof geldt alleen voor die gevallen waarin de werknemer echt alleen onder werktijd kan gaan stemmen.

Dit jaar extra maatregelen vanwege corona

De overheid heeft tijdens de Tweede Kamerverkiezing extra maatregelen genomen om het risico op verspreiding van het coronavirus zo klein mogelijk te maken. Voor mensen die tot de risicogroepen behoren, zijn de stemlokalen ook op 15 en 16 maart geopend. Daarnaast kunnen kiezers van 70 jaar en ouder per brief stemmen. De stemlokalen zijn op 15, 16 en 17 maart open van 07.30 uur tot 21.00 uur. Het demissionair kabinet heeft aangegeven dat mocht de avondklok na 15 maart worden verlengd, er voor de verkiezingen een uitzondering wordt gemaakt. Als iemand kan aantonen dat hij is gaan stemmen, mag een handhaver niet bekeuren.